Καλώς ήλθατε δοντάκια!
Τα δόντια μας είναι ένας από τους ισχυρότερους συμμάχους του οργανισμού μας: μαζί με τη γλώσσα και το σάλιο, επεξεργάζονται την τροφή μας ώστε να φτάσει στο στομάχι μας κατάλληλα “αλεσμένο”. Από την άλλη, τα λαμπερά και γερά δόντια είναι το ιδανικό συστατικό ενός όμορφου χαμόγελου!
Η σωστή φροντίδα των παιδικών δοντιών -από την βρεφική ακόμα ηλικία- είναι ένα από τα σημαντικά πράγματα που πρέπει να προσέξουν οι γονείς, εκπαιδεύοντας στη συνέχεια τα παιδιά τους να αναλάβουν μόνα τους την στοματική τους υγειινή.
Ας δούμε λοιπόν την πορεία των δοντιών και τις ανάγκες κάθε ηλικίας:
ΝΕΟΓΙΛΑ ΔΟΝΤΙΑ
Η ανατολή των νεογιλών δοντιών ξεκινά συνήθως τον 5ο-6ο μήνα της
ζωής. Αυτό δεν είναι βέβαια απόλυτο, καθώς παρατηρούνται συχνά
αποκλίσεις που δεν θα πρέπει όμως να ανησυχούν τους νέους γονείς, παρά
μόνο εάν η εμφάνιση των δοντιών καθυστερεί δυσανάλογα πολύ. Σε αυτές τις
περιπτώσεις, μια συζήτηση με έναν οδοντίατρο ή παιδοδοντίατρο είναι
συνήθως διαφωτιστική.Στην εικόνα, μπορείτε να δείτε την συνήθη σειρά ανατολής των 20 νεογιλών δοντιών, που ολοκληρώνεται στα περισσότερα παιδιά κατά τον 24ο μήνα της ζωής. Ο νεογιλός φραγμός (το σύνολο των 20 νεογιλών δοντιών) αποτελείται από τους τέσσερις άνω και τους τέσσερις κάτω τομείς-κοπτήρες, τους 2 άνω και τους 2 κάτω κυνόδοντες και τους 4 άνω και 4 κάτω γομφίους (τραπεζίτες).
ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΗ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΓΟΝΕΙΣ
- Είναι προτιμότερο να επιμείνουμε να χρησιμοποιεί το βρέφος μία πιπίλα από το να το αφήσουμε να καταφύγει στο πιπίλισμα του δαχτύλου, πράγμα που παρατηρείται πολύ συχνά καθώς η φυσική ροπή προς το θηλασμό μπορεί να το στρέψει προς αυτή την κατεύθυνση. Η πιπίλα κόβεται, ενώ ο θηλασμός του δαχτύλου πολύ δύσκολα, και ενίοτε συνεχίζεται και στη σχολική ηλικία του παιδιού με καταστροφικά αποτελέσματα.
- Ποτέ δεν βουτάμε τις πιπίλες σε ζάχαρη, μέλι η οποιαδήποτε γλυκαντική ουσία. Η εμφάνιση τερηδόνας σε αύτες τις περιπτώσεις είναι σχεδόν αναπόφευκτη.
- Δεν αφήνουμε τα βρέφη να αποκοιμούνται με μπιμπερόν γιατί η λακτόζη που περιέχεται στο γάλα είναι επίσης τερηδονογόνος ουσία.
- Μετά τα γεύματα δίνουμε στα μωρά να πιούν λιγο νεράκι κατά διαστήματα. Αυτό είναι ένα απλό κόλπο για να ξεπλύνουν κατά κάποιο τρόπο το στοματάκι τους. Χρησιμοποιούμε γαζούλες βρεγμένες με λίγο νεράκι για να καθαρίσουμε τα νεογιλά δοντάκια ή τα ειδικά “δαχτυλάκια” που πωλούνται στα φαρμακεία.
- Μετά τη συμπλήρωση του πρώτου έτους μπορούμε να ξεκινήσουμε να βουρτσίζουμε εμείς τα δοντάκια των μωρών μας ακόμα και χωρίς οδοντόκρεμα. Έτσι, εξοικειώνονται και μαθαίνουν. Στις πρώτες τους προσπάθειες είμαστε παρόντες, τα ενθαρρύνουμε και προσέχουμε αν χρησιμοποιούν οδοντόκρεμα να μην την καταπίνουν. Οι αρχικές προσπάθειες καλό είναι να γίνονται χωρίς οδοντόκρεμα. Στη συνέχεια μια παιδική οδοντόκρεμα με φθόριο σε πολύ μικρή ποσότητα (μέγεθος μισού ρεβυθιού) κάνει πιο ευχάριστη και αποτελεσματική τη διαδικασία.
- Γύρω στα 2 έτη της ηλικίας μια επίσκεψη στον οδοντίατρο είναι χρήσιμη και για να ενημερωθούν οι γονείς και για να εξοικειωθεί το παιδί με την ιδέα της περίθαλψης.
ΜΟΝΙΜΑ ΔΟΝΤΙΑ
Η ανατολή των μονίμων δοντιών ξεκινά μεταξύ 6ου και 7ου έτους. Συνήθως εμφανιζεται στην περιοχή πίσω από τον δεύτερο νεογιλό γομφίο ο πρώτος μόνιμος γομφίος που αποκαλούμε χαρακτηριστικά “εξαρίτη”. Μετά από αυτό αρχίζει σταδιακά η απόπτωση των νεογιλών δοντιών που ολοκληρώνεται περίπου μεταξύ 12ου και 13ου έτους της ηλικίας του παιδιού.
.
Η πλήρης σειρά των 32 μόνιμων δοντιών εμφανίζεται με ορισμένη σειρά σε προβλεπόμενες ηλικίες:
- Κοπτήρες (6 έως 9 ετών)
Οι κοπτήρες είναι δόντια με σχήμα σμίλης και κοφτερές άκρες, για να δαγκώνουν. - Κυνόδοντες (9 έως 12 ετών)
Οι κυνόδοντες είναι κοφτερά, μυτερά δόντια, με πολύ βαθιές ρίζες, που χρησιμοποιούνται για το κομμάτιασμα της τροφής. - Προγόμφιοι (10 έως 12 ετών)
Οι προγόμφιοι έχουν δυο χαρακτηριστικές ράχες για το άλεσμα και το μάσημα της τροφής. Δεν υπάρχουν προγόμφιοι στα πρώτα δόντια που βγάζουν τα παιδιά. - Γομφίοι (6 έως 17 ετών)
Οι γομφίοι είναι μεγάλα, δυνατά δόντια για το μάσημα και άλεσμα της τροφής. Οι τρίτοι γομφίοι (φρονιμίτες) καμιά φορά χρειάζεται να βγουν, για να προληφθεί βλάβη στα ούλα και σε άλλα δόντια. Οι πρώτοι γομφίοι εμφανίζονται στα 6 με 7 έτη, οι δεύτεροι στα 11 με 13 έτη και οι τρίτοι στα 17 έτη ή αργότερα. Σε μερικούς ανθρώπους, οι τρίτοι γομφίοι δε βγαίνουν ποτέ.
